„Regenerowane znaczy lepsze jak nowe”

Osprzęt roboczy, to część nadwozia koparek, ładowarek i innych maszyn budowlanych, która służy bezpośrednio do wykonywania pracy. Podstawowym zadaniem osprzętu jest przeniesienie siły napędu (najczęściej hydraulicznego – siłownik) na narzędzie robocze (łyżka), które umożliwia wykonanie np. odspajania (gruntu od calizny), ładowanie, kruszenie i wiele innych czynności roboczych(wiertnice, kafary, haki i łyżki specjalne).

W trakcie wykonywania pracy elementy osprzętu składające się z kilku połączonych ze sobą członów (ramię, wysięgnik, łyżka, siłowniki) przenoszą bardzo duże obciążenia będące wynikiem działania sił napędu oraz reakcji wywołanej spoistością skrawanego, często niejednorodnego gruntu (kruszonego betonu) czy podnoszonego ciężaru. Wydaję się intuicyjnie, że najbardziej narażonym mechanicznie węzłem osprzętu jest przegubowe połączenie poszczególnych jego elementów. I rzeczywiście w miejscach połączeń powstają liczne wybicia i luzy, które prowadzą do zakłóceń poprawnej pracy koparki. Dalsza eksploatacja maszyny przestaje być bezpieczna. Luz w miejscu połączeń członów osprzętu koparki (fot. 1), wynika zasadniczo z tarcia wywołanego współpracującymi ze sobą elementami takimi jak sworznie i tuleje. Zużyciu ulegają tuleje lub sworznie, które można wymienić na nowe. Aby wydłużyć trwałość tych elementów i całego połączenia stosuje się sworznie wykonywane z twardszych stali oraz tuleje o niższych współczynnikach tarcia np. mosiężne, brązowe lub specjalne( w takim przypadku trzeba uwzględnić oddziaływania korozyjne, które mogą wystąpić w styku z stalową powierzchnią gniazda - tworzy się ogniwo elektrochemiczne, będące przyczyną korozji- dodatkowo przyspieszającej wybijanie się gniazda). Co zatem zrobić gdy wybiciu ulegnie również i gniazdo (otwór) osadzenia sworznia lub tulei. Dotychczas stosowane techniki napawania lub tulejowania uszkodzonych otworów pozwalają wprawdzie przywrócić nominalną średnice, ale w wyniku obu operacji poważnemu osłabieniu ulega struktura materiału w otoczeniu naprawianego otworu (fot.2). Podczas napawania bowiem pod wpływem wysokich temperatur towarzyszących procesowi, następuje zaburzenie morfologiczne stali temu towarzyszy również niejednorodna twardość i rozkład naprężeń własnych naprawianej powierzchni. Pogarsza to znacząco żywotność węzła po naprawie. I wtedy uważa się, że „regenerowane jest gorsze” takie też jest doświadczenie z eksploatacji.

Czy można otwór zregenerować i jednocześnie wydłużyć trwałość eksploatacyjną osprzętu ? TAK, można! Stwarza taką możliwość technologia odbudowy wybić specjalnym kompozytem polimerowym Belzona®1111 Super Metal, którym można odbudować wybicia prowadząc naprawę techniką „na zimno” tj. bez generowania wysokiej temperatury (fot.3, fot.4, fot.5b). Warstwa kompozytu posiada bardzo dużą wytrzymałość na naciski, przekraczającą wartość 1000 kG/cm² co gwarantuje utrzymanie nominalnych rozmiarów otworu podczas wieloletniej eksploatacji. Wysokiej wytrzymałości doraźnej kompozytu Belzona®1111 towarzyszy również niespotykana w metalach cecha tj. zdolność materiału do tłumienia drgań. Dzięki temu obniżają się reakcje dynamiczne w węzłach sworzniowych czy tulejach. W przypadku osadzenia nowych tulei na kompozycie całkowicie minimalizujemy procesy korozyjne, gdyż warstwa kompozytu izoluje elektrycznie współpracujące elementy. Przeprowadzenie regeneracji otworów lub osadzenia na kompozycie Belzona®1111 (fot.6, fot.7, fot.8) jest w stosunku do wcześniej omawianych technik bardzo proste i nie wymaga użycia specjalistycznych narzędzi. Czas przywrócenia maszyny do eksploatacji po naprawie wynosi od 2 do 24 godzin. Podstawowa przewaga osadzenia na kompozycie Belzona®1111 w stosunku do tradycyjnego tj. metal/metal polega na zwiększeniu prawie do 100% rzeczywistej powierzchni kontaktu współpracujących elementów przenoszących obciążenie co nie jest możliwe w styku metali gdyż ze względu chociażby na chropowatość, ta powierzchnia kontaktu jest bardzo ograniczona (od 5% – do max 40%). Duża powierzchnia styku (kompozyt) to znacznie niższe obciążenia jednostkowe w węźle sworzniowym (czy tulei) co oczywiste, wpływa to na wydłużenie żywotności i dodatkowo obciążalności węzła. Zastosowanie w nowej koparce osadzenie na warstwie kompozytu Belzona – takie przypadki mają już zastosowanie w koparkach wielkogabarytowych – spowodowałoby podwyższenie obciążalności przegubów sworzniowych oraz wydłużenie ich trwałości. Zatem z kompozytem Belzona® regenerowane znaczy „lepsze jak nowe”!